در اکثر روستاهای ایران، خراسان و مشهد به دلیل نقش پر رنگ دامداری و کشاورزی در زندگی روزمره از نقوشی که به نوعی اشاره به این عوامل دارد، استفاده می‌کنند. به طور کلی عواملی مانند جنسیت، شرایط جغرافیایی، سن، موقعیت اجتماعی، شرایط تاریخی و اعتقادات و آداب و رسوم از جمله عواملی است که در فرم پوشاک تأثیر گذار بوده است. پوشاک خراسانیان را به دلیل وجود طوایف مختلف، بسیار متنوع و اغلب متفاوت بایستی در نظر گرفت و به صورت کلی می‌توان آن را به چهار بخش عمده تقسیم کرد.
– پوشاک کردهای ساکن خراسان
– پوشاک نواحی مرزی، مثل تربت جام، تایباد، باخرز و خواف.
– پوشاک مهاجرین ساکن دراستان، مانند ترکمنها، بلوچها و عربها.
– پوشاک ساکنین مناطق کویری و جنوبی استان، مثل شهرهای نیشباور، تربت حیدریه، سبزوار، کاشمر، گناباد و قاین.
از این رو، در مشهد از دیرباز می‌توان پوششهای مختلف را در قالب گروههای انسانی مختلف که اغلب زائرین بارگاه رضوی هستند، مشاهده نمود. با این وجود نشانه پوشش مردم مشهد که تا چند دهه قبل رایج بوده است که در اصل، ویژه مردم خراسان بوده و در شهر مشهد و اطراف آن نیز به کار می‌رفته است. سادات مسن یا روحانی دستار سیاه و بدون دنباله، نیمه مسن ها، دستار سیاه دم دار، افراد حج رفته دستار زرد رنگ، کربلا رفته‌ها دستار شیر و شکری یا قهوه ای – که به آن شال کبریایی می‌گفتند – و بقیه مردم هم دستار سپید و کرکی به سر می‌بستند.
بلوچها بیشتر در شرق و جنوب خراسان رضوی مستقر می‌باشند. مردان و زنان بلوچ ساکن در این استان در استفاده از پوشاک سنتی خویش اصرار می‌ورزند. زنان بلوچ علاوه بر به کارگیری پارچه‌های گلدار، در تهیه پوشاک سنتی خویش از هنر سوزن‌دوزی استفاده می‌کنند.
در شمالی‌ترین نواحی استان خراسان رضوی، ترکمنها زندگی می‌کنند. پوشاک مردان و زنان ترکمن بسیار ظریف و زیباست. زیورآلات خاص ترکمنها بر زیبایی پوشاک زنانه می‌افزاید.
در شهرهای قوچان، درگز و کلات، مردان و زنان کرد و ترک دارای لباس‌های مخصوص به خود می‌باشند. در این مناطق پوشاک مردان و زنان از ویژگی‌های خاصی برخوردار است که آن را از بقیه نقاط خراسان متمایز ساخته است. ظریف‌ترین پارچه‌های ابریشمی در کارگاه‌های سنتی زاوین کلات بافته می‌شود. به کارگیری رنگ‌های قرمز، زرد، صورتی و سورمه‌ای در این پارچه‌ها، پوشاک محلی آنان را به یک اثر هنری بدیع مبدل ساخته است.
دیدگاهتان را بنویسید