موزه رباط ویرانی

جایگاه ویژه‌‌ منطقه توس و اهمیت آن در قرون و سده‌های میانه اسلامی از نظر ارتباط با مناطق مهمی چون نیشابور، سبب ایجاد راه‌هایی شد که یکی از آن‌ها با وضعیتی کوهستانی از محل ویرانی و شاندیز گذشته است.

رباط ویرانی مربوط به اواخر دوره صفویه در مجاورت روستای ویرانی، ویرانی 19 در محور گردشگری مشهد به شاندیز واقع گردیده و یکی از تاسیسات رفاهی است که برای کاروانیان و مسافران در میان راه کوهستانی نیشابور به توس بنیان گردیده است. بنای مزبور از جمله رباط‌های کوهستانی بوده و فاقد حیاط مرکزی است. این موزه دارای 9 غرفه با طاق های جناغی است که هشت غرفه به شکل قرینه روبرو و یک غرفه در انتهای بنا قرار گرفته است.

این بنا از سال1385 به عنوان مرکزی برای معرفی مشاغل سنتی استان خراسان رضوی بویژه شهر مشهد به نمایش گذاشته شده است بخش‌های مختلفی از جمله فیروزه تراشی و هرکاره تراشی، زین‌سازی، گاری‌سازی، جاروبافی، حصیربافی، عطاری و گیاهان دارویی، پوستین دوزی و حلاجی، کفاشی و… به نمایش درآمده است.

بر مبنای ارقام و آمار منتشر شده از عدد و سکنه شهر مشهد در سال ۱۲۹۵ق، در این شهر حدود ۳۳۶ نوع شغل و حرفه وجود داشته که از نظر تعداد، بقال، شعرباف، زارع و خباز در صدر مشاغل قرار داشته‌اند.

در حال حاضر به منظور حمایت از تولید کنندگان صنایع دستی هر هفته صبح تا عصر (10 الی 16)، جمعه بازار صنایع دستی در محل موزه رباط ویرانی بر گزار می شود که از نیمه اسفند ماه سال جاری الی نیمه فروردین سال آتی این بازارچه هر روز پذیرای مخاطبین می باشد.این مجموعه علاوه بر کاربری موزه مردم شناسی محل استقرار خانه و نمایشگاه دایمی سفال و سرامیک استان نیز می باشد.