گل افشان پيرگل
گل افشان پيرگل در 76 كيلومتري خاش با ارتفاع يك هزار و 653 متر بين حصار كوه هاي تفتان در موقعیت جغرافیایی N275918 E602902 نمونه اي بي بديل از آفرينش را در اين منطقه به نمايش مي گذارد. این گلفشان در 137 کیلومتری نوک آباد بین کوه های غرب منطقه و در شمال غربی آتشفشان تفتان قرار دارد. راه رسیدن به آن جاده مالرو بسیار نامناسبی است که راه رسیدن به آن را محدود میکند.
گل افشان ها پديده جالب ومهيجي هستند كه با جزر و مد دريا از دل زمين گل به بيرون پرتاب مي كنند. گستره اي 3 هكتاري پوشيده در لفافه گل هاي رس و مارن، بدون هيچ گياه و سبزي در اطراف، منحصر و تك افتاده در نزديكي ساحل درياي آزاد، منظره اي زيبا از عارضه جغرافيايي به نمايش گذاشته است.
پيرگل نام گل فشان مشهورخاش است. خاك حاشيه اش كه ترك برداشته و خشك و نيمه خشك، تكه تكه شده، با رنگي شبيه خاك كائولين )خاك زرد( جلايي زيبا به فضاي بين كوه هاي سپيدپوش تفتان داده است.
پیرگل ارتفاع زیادی نسبت به زمین های اطراف خود دارد. چندید مخروط مرتفع و وسعت زیاد این گلفشان حکایت از عمر طولانی آن دارد. ارتفاع دهانه ها از زمین های اطراف در حدود 100 متر است و با بسته شدن هر دهانه دهانه های دیگر ایجاد شده است.
قدرت صعود گل در گلفشان زیاد است چرا که همراه رسوب های خشک شده، دانه هایی از سنگ های مربوطه به لایه های درونی طمین که به صورت میانبار با گل بالا آمده اند به وفور دیده میشوند. رنگ روانه های گل خشک شده زرد تا نارنجی است و روانه های جدید خاکستری همراه با مواد تیره هستند. در اطراف گلفشان لایه های آهکی دارای فسیل نومولیت دیده میشود. در محدوده گلفشان گیاه دیده نمیشود و آثار شکاف های عمیق به جا مانده از باران حکایت از قدمت فعالیت گلفشان دارد.
اين گل فشان يكي از زيباترين فورآن هاي گل بوده كه در روستاي گونيچ كارواندر قد برافراشته و همان طوركه اشاره شد، در محدوده سه هكتاري آن هيچ گونه پوشش گياهي و جانوري وجود ندارد. اين گل فشان زيبابا دهانه هاي فوراني بسيار به عنوان اثري طبيعي و ملي به ثبت رسيده و اين جاذبه طبيعي در دنيا نظيرندارد و در جذب گردشگر بسيار موثر است. هر چند در نقاط ديگر دنيا نيز چنين پديده هايي چشم هربيننده اي را مجذوب مي كند اما همبستگي اين عارضه زمين شناسي با منابع نفت و گاز بر اهميت آن مي افزايد.
تاكنون مطالعات سيستماتيك و ارزنده اي روي اين گ لفشان انجام نشده است. از آن جا كه اين پديده داراي ارزش اقتصادي و گردشگري بالايي است، ضروري است ضمن انجام مطالعات متعدد روي آن براي جذب گردشگران و تشويق سرمايه گذاران در اين منطقه توجه ويژه اي صورت پذيرد.
براساس اطلاعات زمين شناسي موجود، اين گلفشان همانند گنبدهاي نمكي بوده و گاهي همراه آن ها ديده مي شود و شايد بتوان آن ها را گنبدهاي رسي ناميد. به علت نزديكي زياد اين منطقه به اقيانوس هند، وجودقله آتشفشاني نيمه فعال تفتان و همچنين شكل هاي خاص پوسته زمين در اين ناحيه باعث به وجود آمدن فشارهاي زيادي به پوسته زمين و خروج آب همراه با گل و لاي مي شود.گل فشان پيرگل به طور عمده در فصول مختلف سال از جاذب ههاي نادر و ديدني منطقه به شمار مي رود، اين گل فشان داراي 15 سوراخ استخراج گل است كه از بلندترين گنبد آن، گ لهاي بيشتري تراوش مي كند وگل ها سرد هستند. علاوه بر گ لفشان پيرگل، گ لفشان هاي ديگري در شمال و جنوب ايران از جمله چابهارو در مقياس كوچك تر قرار دارند.
دیدگاهتان را بنویسید