مجموعه بازار قديمي تويسرکان در کنار ميدان اصلي حد فاصل خيابان شهدا و شهيد باهنر ، در بافت قديمي شهر واقع گرديده و بناي اصلي آن از دوره صفويه است که در دوره قاجاريه ، توسط ميرزا ابدال خان و حاجي ميرزا رضاقلي خان کلانتر بازسازي شده و سرا و تيمچه اي نيز بدان اضافه شده است. قسمت اصلي اين بازار هنوز به همان شکل قديمي خود باقي است. مجموعه بازار مشتمل بر يک راسته اصلي و چهار راسته فرعي متصل به آن ، با سرا و تيمچه ها است. قبل از احداث خيابان شهيد باهنر ، راسته فرعي ديگري در قسمت جنوب غربي راسته اصلي وجود داشت که با احداث اين خيابان از بين رفته است. راسته اصلي از نقطه شمال غربي ميدان امام خميني شروع شده و پس از گذشتن از چهارسوق به کوچه مهديه منتهي مي شود. چهارسوق بازار محوطه اي است با پوشش گنبدي بزرگ که در چهار جانب آن دکان هايي ساخته شده و در چهار سمت طاق گنبدي ، روزنه هاي بزرگي براي نورگيري تعبيه شده است.
از اين چهارسوق دو راسته فرعي بازار منشعب مي شود. اساس ساختماني راسته بازار تقريباً يکسان است و تمام آن يک طبقه و با مصالح آجر و پوشش طاق و گنبد است. در ميانه هر گنبد ، روزنه اي براي تامين روشنايي و تهويه بازار تعبيه شده است. دکان ها در طرفين بازار و با دهنه هاي مساوي و به قرينه يکديگر قرار گرفته اند. در اواسط بازار اصلي ، از سمت غرب راهي به محوطه مسجد جامعه وجود دارد. از بناهاي جالب توجه بازار تويسرکان ، قيصريه است که جانب شمال شرقي چهارسوق و در جبهه شمالي بازار سرپوشيده اي که سابقاً معروف به بازار حلاج ها بود ، واقع است. باني قيصريه يا تيمچه ، حاجي ميراز رضاقلي خان کلانتر است که حدود 140 سال قبل همزمان با مرمت راسته بازار اقدام به احداث اين بنا نمود. بناي تيمچه متشکل از يک صحن کوچک به ابعاد تقريبي 15×10 متر است که در چهار جانب آن بناي دو طبقه حجره‌ها و راهروها قرار گرفته است. بنا با آجر و استحکام مناسبي ساخته شده و از پوشش هاي طاقي براي مسقف کردن بخش هاي مختلف آن استفاده شده است. صحن کوچک يا فضاي داخلي بنا در اصل با گنبد بزرگ و زيبايي مسقف مي شده که بعدها از بين رفته است. تيمچه داراي دو در ورودي شمالي و جنوبي است. در شمالي را که به کوچه مهديه باز مي شد چند سال قبل مسدود کردند و اينک تنها مدخل جنوبي آن که به راسته قديم حلاج ها باز مي شود ، باقي است. اين مدخل داراي يک در بزرگ قديمي دو لنگه از چوب گردو است. اين بنا امروزه رونق گذشته را ندارد و بخشي از آن مخروبه و متروک شده است. مجموعه بازار تاريخي تويسرکان به شماره 1734 به ثبت تاريخي رسيده است.
منبع: www.irandeserts.com
دیدگاهتان را بنویسید