نویسندگان
1سیمین تولایی؛ 2وحید ریاحی ؛ 3حسن افراخته؛ 4احمد شعبانی
1استاد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکدۀ علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی
2استادیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشکدۀ علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی
3استاد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشکدۀ علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی
4کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی
چکیده
گردشگری روستایی در استان قم که قابلیت ویژهای در گردشگری مذهبی دارد، پدیدهای نامتعارف جلوه میکند، اما این استان با داشتن 88/93 درصد شهرنشینی، دارای آلودگیهای هوا و حاشیهنشینی و اسکان غیر رسمی در شهر قم است که در گرایش شهروندان به گردشگری روستایی مؤثر است. بخش کهک قم با روستاهای ییلاقی، از مقاصد شهرنشینان برای گردشگری روزانه و گاه موقت چندروزه است. روستاهای مورد بررسی با وجود جاذبههای طبیعی و انسانی در بُعد منطقهای، نتوانستهاند از فرصت گردشگرپذیری موجود برای توسعۀ گردشگری روستایی و درنهایت توسعۀ روستا موفق عمل کنند. پژوهش پیش رو با استفاده از روش پیمایشی، کتابخانهای و مطالعات میدانی و با در نظر گرفتن دیدگاه سه گروه مشارکتکننده (گردشگران، مسئولان و خانوار ساکن)، راهبردهایی را برای توسعۀ گردشگری روستاهای هدف ارائه کرده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل 874 خانوار ساکن، بیش از 10000 نفر گردشگر سالانۀ روستاهای مورد مطالعه و 25 مسئول در زمینۀ گردشگری است که با استفاده از نمونهگیری کوکران 267 نفر از ساکنان روستا، 306 نفر گردشگر و 25 مسئول برای جامعۀ نمونه انتخاب شده‌اند. یافتههای پژوهش، کمبود زیرساختهای لازم، ازجمله مکانهای اقامتی، پذیرایی، رفاهی و ضعف مدیریت درزمینۀ توسعۀ گردشگری را نشان میدهد. بررسی نتایج و تحلیلها از افزایش آسیب زیستمحیطی، بهدلیل نامناسب بودن عوامل زیرساختی و ضعف سرمایهگذاری در این بخش برای استفاده از آثار مثبت گردشگری روستایی در پیشبرد توسعۀ روستایی حکایت دارد.
کلیدواژگان
استان قم؛ بخش کهک؛ توسعۀ پایدار روستایی؛ گردشگری پایدار؛ گردشگری روستایی؛ مدلSWOT
دیدگاهتان را بنویسید