پارک ملی سالوك

بخش شرقی منطقه حفاظت شده سالوک که خود از سال 1352تحت حفاظتبوده سال 1381به پارک ملی ارتقا یافته است. این پارک با مساحت 8231هکتار در استان خراسان شمالی قرار دارد .دامنه ارتفاعی 1150 تا 2170  متر ، دما وبارندگی متوسط  سالیانه 12درجه سانتیگراد و 280 میلیمترمنطقه رادارای اقلیم نیمه خشک معتدلکرده است .

 پوشش گیاهی قالب منطقه در بخش های کوهستانی جنگل های پراکندهارس قابل مشاهده است .

از دیگر گونه های گیاهی منطقه میتوان به کلاه میرحسن – گون – زالزالک -زرشک  –  نسترن وحشی  –  گـوجه وحشـی  –  انـجـیر –  کمـا –  کـلـاغـک -زیره و انواع لاله ها اشاره  نمود.

 قوچ و میش اوریـال و پـازن و بـز درکوهستان ها وآهو دردشتها از جانوران شاخص منطقه به شمار می آیند .دیگر گونه های مهم جانوری منطقه عبارتندا ز:

 پلنگ – گراز – گرگ – روباه معمولی – شغال – کفتار- گربه پالاس- سمور سنگی –تشی – کبک – کبک دری – تیهو – کوکو – قرقاول– چکاوک – انواع سسک ها -کوکرها – سهره ها- سارگپه ها – بحری – کفچه مار ومار اتشی.

شرايط اقليمي
ميانگين سالانه دما در منطقه حدود 12 درجه سانتيگراد برآورد گرديده است.حداقل مطلق دماي ماهانه در دي ماه 5/16 و حداكثر مطلق آن در تير ماه حدود 34 درجه سانتيگراد است.نوع بارش در فصل زمستان مخصوصا در مناطق مرتفع به شكل برف مي باشد. متوسط بارندگي ماهانه براي منطقه حداكثر حدود 58 ميليمتر ثبت شده است.
منطقه سالوك از نظر تقسيم بندي اقليمي در ناحيه خشك و نيمه خشك قرار دارد.

زمين شناسي
منطقه سالوك بخشي از زون بينالود در البرز شرقي است. از نظر ژئومورفولوژي منطقه سالوك به دو واحد كوهستان و دشت تقسيم مي شود. مرتفع ترين نقطه كوه سالوك مي باشد كه 2900 متر از سطح دريا ارتفاع دارد. حداقل ارتفاع منطقه با ارتفاع 1080 متر در دشت جنوبي آن كه زيستگاه آهو مي باشد قرار گرفته است.

جاذبه هاي اكوتوريسمي
وجود توده هاي ارس،دره هاي زيبا،تنوع گونه هاي گياهي و جانوري،اثر تاريخي بيش قلعه و راه هاي دسترسي مناسب،زمينه فعاليت هاي گردشگري را در منطقه فراهم نموده اند. از بهترين آثار تاريخي آن مي توان از قلعه معروف به سالوك يا صلعوك در شمال غربي منطقه نام برد كه در انتهاي دره زاري و بر فراز صخره هاي صعب العبور سالوك بنا گشته است.

پوشش گياهي: ارس,‌زرشك ,‌ افدرا,‌گوجه وحشي,‌درمنه ,‌گون و كلاه ميرحسن.

پستانداران: آهو, گرگ,‌ قوچ وميش, كل وبز, پلنگ,‌كفتار, روباه ,‌خوك وحشي, شغال ,تشي, خرگوش, سمور, سنجاب زميني وگوركن .

پرندگان : كوكر,چكاوك, كبك,‌تيهو,‌باقرقره ,‌سسك و ‌جغد .

عوامل تخريب و تهديد سالوك
1. كشاورزي: در اين منطقه به دو صورت ديم و آبي وجود دارد. كشاورزي ديم چون در اين منطقه به صورت شيب دار اجرا مي شود، عامل فرسايش آبي را در پي دارد.كشاورزي آبي اگر چه به ميزان كشاورزي ديم باعث تخريب نمي شوند ولي به خاطر حضور كشاورزان در منطقه شرايط ناامني و استرس را براي وحوش فراهم مي كند.
2. چراي مفرط: يكي از مخرب ترين موارد تخريب مراتع مي باشد. متاسفانه دام بسيار بيشتر از ظرفيت قابل تحمل مرتع وارد چراگاه مي شود كه باعث كوبيده شدن خاك،توقف رشد و نهايتا عاري شدن خاك از پوشش مي شود و به دنبال آن حضور انسان و سگ امنيت را از وحوش مي گيرد كه ممكن است منجر به كاهش توليد مثل شود.
3. راه هاي ارتباطي: باعث تسهيل ورود شكارچيان غير قانوني به منطقه مي شود و علاوه بر آن باعث ورود ماشين آلات كشاورزي از جمله تراكتور به منطقه مي شود.
البته الگوي ساختمان سازي در روستاهاي اطراف منطقه، مصارف سوخت باعث نابودي جنگل هاي منطقه شده است.

منبع :کویرها و بیابان های ایران