معرفی اختصاصی از سایت گردشگری ایران (www.gardeshgariiran.ir)
نام کتاب: خط مشی گذاری در صنعت گردشگری
نویسندگان: دیوید ال. ادگل سر، ماریا دل ماسترو آلن، گینگر اسمیت، جیسون آر، سوانسون
مترجمان: دکتر حمید ضرغام بروجنی و مرتضی بذر افشان
ناشر: دفتر پژوهشهای فرهنگی
تعداد صفحه: 320 صفحه
قیمت: 18 هزار تومان
تاریخ چاپ: 1392
تیراژ: 1000 نسخه
مقدمه
برنامهريزي و خطمشيگذاري گردشگري هميشه با واژه تغيير همراه بودهاند. اولين دهه اين قرن دوره تعاملات شديد و پيچيدهاي بود که مباحث مختلف صنعت گردشگري را به عنوان عوامل تأثيرگذار بر عملکرد بنگاههاي بينالمللي و تصميمات سياسي با توجه به کيفيت برنامهريزي و خطمشيگذاري اقتصادي، اجتماعي ـ فرهنگي و زيست محيطي دربر گرفته است. نويسندگان اين کتاب اين ديدگاه هم پيوند را مورد بررسي قرار داده و ساير نگرشهاي يکسان و متفاوت را از طريق ارجاعاتي که به ادبيات داده ميشود مورد تجزيه و تحليل قرار ميدهند.
به اعتقاد نويسندگان اين کتاب، اطلاعات مورد نياز در خصوص برنامهريزي و خطمشيگذاري گردشگري، اطلاعاتي گسيخته است. در واقع به جز چند مورد تأليفات ديويد اِل. ادگل، کتاب خاص ديگري که ما را با مفاهيم اوليه برنامهريزي و خطمشيگذاري گردشگري آشنا سازد وجود ندارد.
با بررسي آينده گردشگري در بافت برنامهريزي و خطمشي گردشگري ديروز و امروز، اميدواريم که بتوانيم بازرگانان، سياستمداران، مديران، دانشجويان و جامعه آکادميک را با رويهها و مباحث بينالمللي آشنا سازيم. اين کتاب همچنين بر آن است که به کارگزاريهاي گردشگري ملي و سازمانهاي مديريت مقصد کمک کند تا راهبردهاي برنامهريزي و خطمشيگذاري خود را براي افزايش قدرت رقابت و مديريت پايدار منابع توسعه دهند.
اطمينان داريم سازمانهاي گردشگري حکومتي، سياستمداران و دانشجويان قادر خواهند بود از مطالب اين کتاب براي تداوم تلاشهايشان در راستاي ساختن جامعههايي شکوفاتر، عادلانهتر، منصفتر و دموکراتيک استفاده کنند. سازمانهاي بينالمللي گردشگري از قبيل سازمان جهاني جهانگردي، سازمان توسعه و همکاريهاي اقتصادي، خطمشيگذاران محلي، کشوري، منطقهاي و ملي و جامعه آکادميک بينالمللي ميتوانند از مطالب اين کتاب به راحتي استفاده کنند.
علاوه بر اين، نحوه ارائه مطالب اين کتاب براي استفادههاي خاص متعدد مناسب است. يکي از کاربردهاي آن، استفاده از اين کتاب به عنوان منبع درسي براي معرفي برنامهريزي و خطمشي گردشگري به دانشجويان سال آخر دوره کارشناسي يا کارشناسي ارشد مديريت گردشگري و هتلداري، مديريت دولتي و خطمشيگذاري، مديريت بازرگاني و امور بينالملل و ساير رشتهها است. اعتقاد ما بر اين است که تأکيد اين کتاب بر مفاهيم بنيادي باعث جذابيت بيشتر اين کتاب به عنوان منبعي تکميلي براي رشتههايي مثل علوم سياسي، اقتصاد و روابط بينالملل ميشود. در سطح کارشناسي، ما فقط برخي از فصول اين کتاب را (از قبيل سه فصل اول و فصول آخر که به مرور برنامهريزي و خطمشي گردشگري و ارائه خلاصهاي از رويهها و مباحث مرتبط ميپردازد) به عنوان مطالب تکميلي براي دانشجويان گردشگري و هتلداري، تربيت بدني و مديريت رويدادها پيشنهاد ميکنيم. علاوه براين، اين کتاب کاربردها و مفاهيم مختلفي را براي مقامات گردشگري در سطح محلي، استاني، منطقهاي و ملي به همراه دارد. در پايان، اين کتاب ميتواند عامه مردم را با اهميت و اثرات گردشگري بر مباحث ملي و منطقهاي آشنا سازد.
فصلهاي 1 تا 3 به ارائه مقدمه و مروري بر روند گردشگري در گذشته، ارائه گزارشي در خصوص رويههاي مهم کنوني که بر برنامهريزي و خطمشي گردشگري تأثيرگذار هستند ميپردازد. فصلهاي 4 تا 6 جنبههاي مختلف برنامهريزي و خطمشي گردشگري از جمله نقش آنها در اقتصاد و خطمشي خارجي و گردشگري پايدار را مورد بررسي قرار ميدهد. در فصلهاي 7 تا 9 به اهميت آموزش و تعليم گردشگري و تأثيرات بيروني اين آموزشها بر برنامهريزي و خطمشي گردشگري و مرور برنامهريزي استراتژيک گردشگري پرداخته ميشود. فصل 10 به تحليل عميقتر نقش برنامهريزي و خطمشيگذاري گردشگري در ارتباط با مباحث اجتماعي ـ فرهنگي، اقتصادي و زيست محيطي که آينده ما را تحتتأثير قرار ميدهد ميپردازد.
به طور خلاصه، سعي بر اين بوده است تا نمونههايي از برنامهريزي و خطمشيگذاري گردشگري گذشته و حال حاضر به گونهاي بامعني و قابل درک بيان و اين نکته روشن شود که برنامهريزي و خطمشيگذاري محور مديريت موفق گردشگري بينالمللي (يکي از بزرگترين و شايد بزرگترين صنعتي که دنياي آينده ما را شکل ميدهد) هستند.
پيشگفتار
پيچيدگي، ذاتي پديده گردشگري است. اين پيچيدگي از ضعف بدنه معرفتي، تئوري هاي مفهومي، ابهام ساختاري و چندبعدي و چندبخشي بودن گردشگري ناشي مي شود. سرآغاز آن نامعلوم است و به صور مختلف با سفر هاي زيارتي ـ مذهبي عجين شده، بسياري آن را مرموز و برخي آن را رؤيا يي مي دانند. رمز آلود است به جهت آن كه جنبه هاي غيرقابل توضيح فراواني دارد و خيالي است زيرا بر احساس تفريح و شادي مردم متكي است. آنان كه بهره گيري از منافع گردشگري را در دستور كار خود دارند آموزش و پژوهش را تنها راه شناخت اين ناشناخته ها مي دانند. از اين روست كه شاهد تحول چشمگير و غيرقابل انكار آموزش و تربيت نيروي انساني هستيم. اين تحول مديون درك علاقه مندان از خوشنامي، شهرت و اعتبار رشته گردشگري ــ رشته اي، ميان رشته اي، متنوع و چندجنبه اي، سالم، قابل اتكا و پاسخ گوي بسياري از نياز هاي بشر امروز ــ به ويژه در دوران فناوري اطلاعات و جهاني شدگي است.
رويداد هايي نظير فاجعه 11 سپتامبر 2001 و شيوع بيماري حاد تنفسي (سارس)، آرامش گردشگري را دست خوش چالش هاي واقعاً بزرگي كرد كه اثرات كوتاه مدت و بلندمدت آن بر گردشگري تقريباً همه كشور هاي جهان آشكار است. اين رويداد ها آگاهي از خطرات مرتبط با سفر و سلب اعتماد گردشگران را افزايش داد. رويداد هاي ديگري مانند سقوط هواپيما و طوفان هاي ويرانگر موسمي نيز اثرات قابل ملاحظه اي بر گردشگري داخلي داشته اند. براي فايق آمدن بر مشكلات ناشي از چنين رويداد هايي هم پيوندي نزديك بين دولت، صنعت و پژوهشگران دانشگاهي گردشگري مهم ترين اقدام ميسر است.
براي ايجاد دگرگوني سازنده در چنين شرايطي، هم پيوندي سه نيروي دولت، صنعت و دانشگاه حول محور آموزش و تربيت نيروي انساني، ضرورتي آشكار است. مهم ترين ابزار آموزش هم كتابي است كه پاسخ گوي چالش ها و نيروزاي تفكر خلاق مشتاقان و دست اندركاران باشد. در جست وجوي كتابي مؤثر كه علاوه بر اين ويژگي ها سرفصل هاي مصوب را نيز پوشش دهد با كتاب: Tourism Policy and Planning: Yesterday, Today and Tomorrow آشنا شدم و مطالب آن را براي درس خط مشي گذاري مفيد يافتم. پس از تدريس يك نيم سال، قابليت محتواي توضيحات نويسندگان آن قدر كارآمد بود كه برگردان آن را براي پاسخ به بخشي از نياز هاي موجود، وظيفه خود دانستم. وجه تمايز اين كتاب از ساير كتاب هاي موجود در اين زمينه، نگرش هاي تركيبي نويسندگان آن است. به طور خلاصه، سعي بر اين بوده است تا نمونه هايي از برنامه ريزي و خط مشي گذاري گردشگري گذشته و حال حاضر به گونه اي بامعني و قابل درك بيان گردد و اين نكته روشن شود كه برنامه ريزي و خط مشي گذاري محور مديريت موفق گردشگري بين المللي در دنياي امروز است. آقاي بذرافشان (دانش آموخته كارشناسي ارشد مديريت جهانگردي) براي اجراي اين تكليف، با تلاشي صميمانه و همتي درخور تقدير مرا همراهي كردند.
كتاب پيش رو اگرچه با تأمل بسيار براي انتخاب واژه هاي مناسب و برگردان نزديك به عقايد نويسندگان انجام شده اما به يقين عاري از نارسايي نيست. انتظار ما از خوانندگان فهيم اين اثر آن است كه با گوشزد ديدگاه هاي داهيانه خود از طريق Zargham@atu.ac.ir ما را هدايت فرمايند.
خاضعانه خود را مديون همه كساني مي دانم كه همراهي هايشان نشر اين اثر را ميسر ساخت.
حميد ضرغام بروجني
کتاب خط مشی گذاری در صنعت گردشگری از مجموعه “فرهنگ و مدیریت” دفتر پژوهشهای فرهنگی، در ده فصل به مباحث زیر می پردازد:
فصل 1: در آمدی بر خط مشی گردشگری
فصل 2: مباحث دیروزخط مشی گردشگری
فصل 3: مباحث خط مشی گردشگری برای امروز
فصل 4: گردشگری به عنوان یک فعالیت تجاری و اقتصادی
فصل 5: روابط سیاسی و خط مشی خارجی گردشگری
فصل 6: مدیریت گردشگری پایدار
فصل 7: آموزش و تعلیم در گردشگری
فصل 8: اثر گذاری و اثر پذیری از خط مشی گردشگری
فصل 9: برنامه ریزی راهبردی گردشگری
فصل 10: آینده خط مشی گردشگری جهان
پيشگفتار مؤلفان
تأثيرگذاري بر خطمشي عمومي يکي از مهمترين فعاليتهايي است که هر صنعتي در پي آن است. کسبوکارها، سازمانهاي غيرانتفاعي و ديگر گروههاي تمامي صنايع با هدف رسيدن به مأموريتها، هدفهاي آرماني و هدفهاي عملياتي خود به دنبال تأثيرگذاري بر خطمشي عمومياند. بنابراين سازمانهاي گردشگري بايد در راستاي شرايط رقابتي که وجود دارد از خطمشيهاي موجود آگاهي داشته باشند. شناخت خطمشي عمومي و چگونگي تأثيرگذاري بر آن نيز با توجه به اهميت سياسي، اجتماعي و اقتصادي گردشگري حائز اهميت است. اين کتاب به خوانندگان خود نه تنها توانايي درک خطمشي گردشگري و منافع حاصل از تدوين خطمشيهاي مناسب را ميدهد بلکه آنها را با نحوه تأثيرگذاري و اجراي آن آشنا ميسازد.
فرايند خطمشي عمومي، بسياري از مشاغل گردشگري را تحتتأثير قرار ميدهد. صاحبان اين مشاغل اغلب اطلاع چنداني از مباحث خطمشيگذاري نداشته و نميدانند که چگونه با اعضاي حکومتي براي مطرح ساختن برخي موضوعات مهم ارتباط برقرار کنند. در حال حاضر برخي از سازمانهاي تجاري گردشگري بههمراه صاحبان مشاغل اين صنعت به دنبال تغيير رويکردهاي موجود در صنعت گردشگري در راستاي ارتقاي وضعيت اين صنعت هستند. با توسعه بستر لازم در سطوح محلي، صنعت گردشگري قادر خواهد بود تا به تسهيل ارتباطات دوسويه مابين اعضاي اين صنعت در سطح محلي و تصميمگيرندگان سياسي در سطح ملي بپردازند و آنها را با اهميت مباحث خطمشيگذاري که هم بر گردشگري و هم بر جوامع محلي تأثيرگذار است آشنا سازند.
اين کتاب روند تاريخي خطمشي گردشگري را بيانکرده، به بيان نظر افرادي ميپردازد که در زمان اجراي اين خطمشيهاي مختلف با جزئيات آنها آشنا بودهاند. تجربيات برخي کشورها نظير ايالات متحده در توسعه خطمشي ملي را ميتوان در ديگر مناطق جهان نيز استفاده کرد. فصل پاياني اين کتاب، با توجه به شناختي که از رويدادهاي تاريخي و روندهاي کنوني وجود دارد، به بيان آينده گردشگري و خطمشي عمومي ميپردازد. ساير فصلهاي اين کتاب به بيان مباحثي براي وضعيت کنوني خطمشي گردشگري، از مباحث سياسي و اقتصادي تا آموزش و مديريت پايدار گردشگري ميپردازد.
آنچه که براي مديران مقصدهاي محلي حائز اهميت است، برنامهريزي استراتژيک گردشگري است. تمامي مشاغل گردشگري بايد براي حصول اطمينان از برنامهريزي مناسب در شرايط رقابتي با اين مطالب آشنا شوند. آنچه که به همين اندازه حائز اهميت است تأثيرگذاري و تأثيرپذيري از خطمشي گردشگري از طريق تحليل خطمشي و تحقيقات مورد نياز ميباشد. با استفاده اين ابزارها، صنعت گردشگري قادر خواهد بود تا به گونهاي مؤثرتر به جلب توجه قانونگذاران و خطمشيگذاران بپردازد.
به دليل رويکرد جامعه برنامهريزي و خطمشيگذاري گردشگري، مطالب اين کتاب براي مشاغل گردشگري در تمامي بخشهاي اين صنعت مفيد خواهد بود. ساختار اين کتاب به همراه مثالهاي متنوع ذکر شده در آن، براي طيف گستردهاي از استفادهکنندگان از جمله سازمانهاي چندمليتي، انجمنهاي تجاري منطقهاي، مديران مقصدهاي محلي و دانشجويان و اعضاي هيأت علمي مؤسسات آموزش عالي و دانشگاهها مفيد خواهد بود.
آنچه که باعث تمايز اين کتاب از ساير کتابهاي گردشگري ميشود نگرشهاي ترکيبي نويسندگان آن است. تجربه ديو ادگل1 به عنوان دبير کل سازمان مسافرت و گردشگري در وزارت بازرگاني ايالات متحده و عضو دپارتمان گردشگري جزاير ايالات متحده در توسعه خطمشيگردشگري از اهميت والايي برخوردار است. وي از سال 1974 با خطمشي گردشگري زندگي کرده است و ردپاي او در توسعه خطمشي گردشگري محلي، ملي و بينالمللي مكرراً ديده ميشود. گينگر اسميت2 به عنوان معاون دانشکده گردشگري و هتلداري در پورتوريکو و استاد راهنما در دانشکدههاي بازرگاني در مراکز مطالعات گردشگري، دانشگاه جورج واشنگتن3 و عضو هيأت علمي گروه گردشگري و هتلداري و مديريت فعاليتهاي ورزشي دانشگاه پرستون رابرت تيچ4 نيويورک با دانشجويان بسياري در زمينه گردشگري به تحقيق پرداخته است. تجربيات وي تحت عنوان مباحث مختلف در اين کتاب مورد استفاده قرار گرفته است. فعاليتهاي ماريا آلن5 در مؤسسه گردشگري دانشگاه کاليفرنياي شرقي براي بنگاههاي صنفي محلي قابل استفاده است. تجربه گرانبهاي جيسون سوانسون6 به عنوان مؤلف و پژوهشگر برتر گردشگري نيز در اين کتاب مورد استفاده قرار گرفته است. بدون شک، جيسون در تحقيقات خود به بسط مطالبي که در اين کتاب مورد استفاده قرار گرفته است خواهد پرداخت.
مفاهيم مختلفي براي شناساندن ضرورت برنامهريزي و خطمشيگذاري جهانگردي وجود دارد. بدين منظور، اين کتاب به بيان مطالب پژوهشگران مختلف، تاريخچه گردشگري و پيشبيني آينده خطمشي اين صنعت پرداخته و چارچوبي را براي خطمشي گردشگري با توجه به رشد اين صنعت ارائه ميکند.
بيل هاردمن
رئيس و مدير اجرايي
انجمن گردشگري جنوب شرق
دیدگاهتان را بنویسید