گردشگری ایران

امامزاده عباس (ساری)

امامزاده عباس در استان مازندران ،(شمال شرقی) شهرستان ساری، جاده ساری به بهشهر(بلوار امام رضا)، بعد از پل تجن، محله آزاد گله، خیابان امامزاده عباس واقع شده‌است.

 

شرح بارگاه امامزاده عبّاس (ع) ساری اين زيارتگاه يكي از شاهكارهاي معماري قرن نهم هجري است كه در۳۰ دقيقه و ۳۶ درجه عرض جغرافيايي و در۵۸ دقيقه و۵۲ درجه طول جغرافيايي و به ارتفاع ۱۸ متري سطح دريا قرار گرفته است
.

بدنه اصلي بنا هشت ضلعي و بر بالاي اضلاع ، قرنيسهاي سينه كفتري وبالاي آن كمربندي هشت ضلعي وبالاي آن گنبد هرمي شكل هشت ضلعي وبرنوك اين بنا يك قنديل طلاكاري شده واقع شده و ارتفاع اين بنا ۳۰ متر ميباشد . در وروديه صحن يك درب چوبي نفيس قرار دارد و بر بالاي آن پنجره مشبك قرار دارد وبر بالاي اين پنجره مشبك يك كتيبه وجود دارد ومتن اين كتيبه بدين شرح ميباشد : «ظهوروبروز قبرامامزاده معصوم عبّاس بن موسي كاظم در پنجشنبه يكم ماه مبارك رمضان سنه سبع و عشرين و ثمانمائه واجازه فرمودند سيّد امير بن سيّد  شرف الدين حسینی درشب مذكور به ظهور وجودعام»

 

در صحن مطهر یک ضريح مشبك فلزي قرار داردكه درسال ۱۳52 ه.ش با سعي واهتمام مردم مومن و هیئت امنا وقت آستانه و اداره اوقاف شهرستان ساري برروي مرقد امامزاده عبّاس نصب شده است كه جلوه خاصي به بقعه داده است. بر حاشيه بالاي ضريح مشبك فلزي نو ساز آب طلايي و نقره ايي ابياتي با خط خوش نستعليق فضايلي حكاكي شده است. در موازات اين ابيات از گوشه شمال غربي ضريح ،آياتي از كلام الله مجيد با خط خوش جمله: بسم ا… الرحمن الرحيم هل أتي علي الانسان تا امثالهم تبديلا كتيبه فضايلي ۱۳۵۳ ديده ميشود . ساخت ضريح در اصفهان به زرگري حسن پرورش و قلمزني سيّد علي خسرواني و نجاري اخوان خالق زادگان ونقاشي هاي داخل ضريح توسط صفر علي امامي صورت گرفته است .

 

قبل از اين ضريح يك ضريح مشبك چوبي قرارداشته است كه اكنون در انبار موزه اداره اوقاف نگهداري ميشود . در داخل اين ضريح فلزي يك صندوقي بسيار عالي و نفيس كه درازاي آن ۲۵۰ و پهناي آن ۱۵۰ وبلندي آن ۱۲۰سانتيمتر است و بر حاشيه آن آياتي از كلام الله مجيد و در وسط بدنه شمالي مقابل دريچه اين عبارات حك شده است :« بسم الله الرحمن الرحيم هذالمشهدالمقدس الحضرات الكرام امامزادگان بحق عباس بن عبدالله بن موسي الكاظم و محمد و حسن و زید عمل الصندوق بسعي و اهتمام سيّد مرتضي بن سيّدعلي بن سيّد شمس الدين بن سيّد عبدالصمد بن سيِد شمس الدين بهرام نجار تحريرا في التاريخ ماه جمادي الاخر سنه سبع و تسعين و ثمانمائه ».

 

با توجه به کتیبه های موجود ظاهراً در زمان حکومت سیّد امیر بن شرف الدین حسینی در پنج شنبه اول ماه مبارک رمضان سال 827 ه.ق قبر امامزاده عباس(ع) آشکارگردیده و سیّد امیرمرعشی که پسر سیّد شرف الدین پسر میرقوام الدین مرعشی است از سادات ذی نفوذ شهر ساری بود و پس از فوت پدر میرقوام الدین سهم الارث فراوانی به شرف الدین رسید و او نیز به فرزند ارشد خود سیّد امیرمنتقل کرد و پس از آشکار شدن قبر امامزاده عبّاس(ع) خبر به او رسید و او این واقعه را مرقوم نموده است « ظهور و بروز قبرمبارک امامزاده معصوم عبّاس بن موسی کاظم علیه السلام در شب پنجشنبه بیست ویکم ماه مبارک رمضان سنه سبع و عشرین و ثمانمائه و اجازه فرمودن سیّد امیر بن سیّد شرف الدین حسین در شب مذکور به ظهور خود عَلم …» و بر روی این چهار قبر یک صندوق چوبی توسط سید مرتضی بهرام نجار درسال 897 ه. ق قرار گرفته که بر حاشیه آن آیاتی از کلام ا… مجید حک شده ودر بدنه شمالی آن عبارت زیرحک شده است :« بسم الله الرّحمن الرّحيم هذالمشهدالمقدس الحضرات الكرام امامزادگان بحق عبّاس بن عبدالله بن موسي الكاظم و محمدو حسن و زيد عمل الصندوق بسعي و اهتمام سيّد مرتضي بن سيّد علي بن سيّد شمس الدين بن سيّد عبدالصمد بن سيّد شمس الدين بهرام نجار تحريرا في التاريخ ماه جمادي الاخر سنه سبع و تسعين و ثمانمائه  »

 

همچنین با توجه به ابیاتی که بر روی درب ورودی بقعه نوشته شده است:

حبذا کاخی که هردم بهر فیض بر درش روح القدس آید فرو

مرقد شهزاده عباس شهید ولد کاظم آن شه با آبرو

درزمان شاه روزافزون لقب حضرت آقامحمّد دان که او

خسرودین پروراست وعدل گر سروری گردون شکوه وعدل جو

برحفاظش ساخت عالی گنبدی مسجد وحوض وعمارت نکو

دین پناه آقا حسین کهف الانام تاابد این نام نیکو ماند ازاو

 

 

بهر تاریخش بپرسیدم زعقل گفت بادا رحمت یزدان براو بنظراینگونه میرسد درسال 937 ه.ق یعنی چهل سال پس از استقرار صندوق امامزاده در زمان آقا محمد ملقب به روزافزون که خاندانی بودنددردستگاه حکومت مرعشیان خدمت میکردند شخصی بنام آقا حسین کهف الانام این گنبد آجری را ساخته و در کنار آن مسجد و حوض و عمارت هم ساخته بود که اکنون از مسجد و حوض و عمارت اثری نیست .

 

 

آقا محمد روز افزون پس از برداشتن تمام موانع و از بین بردن حکومت ضعیف شده مرعشیان به تمام مازندران در سال 934 ه.ق دست یافت و حاکم مطلق تبرستان شد و در سال 937 ه.ق بقعه امامزاده عبّاس را بنا کرد که نسبت به مزارات شبیه خود که حدود 9 بنا در ساری و اطراف است از همه با شکوه تر و بلندتر است شجره نامه نسب شریف امامزاده عباّس (ع) با سه واسطه به امام موسی کاظم (ع) منتهی میشود که از قرار ذیل است: « االعبّاس بن محمّد بن القاسم بن حمزه بن امام موسی الکاظم (ع) » شیخ آقا بزرگ تهرانی در کتاب ( الذریعه ) از او بشایستگی نام برده و در کتاب طبقات اعلام الشیعه جلد 1 ، صفحه 145 و 146 می نویسد :« العبّاس بن محمّد بن القاسم بن حمزه بن موسی بن جعفر (ع) الشریف ابوالفضل ، الراوی عن ابی الحسن علی بن ابراهیم قمی تفسیر الموجود … » ترجمه : عباس بن محمّد بن قاسم بن حمزه بن موسی بن جعفر (ع) سیّدی شریف مُکَنی به ابوالفضل و روایت کننده تفسیر موجود علی بن ابراهیم قمی است در تأیید شجره امامزاده عبّاس (ع) امام فخر رازی در کتاب الشجره المبارکه صفحه 110 و 111 و عمیدی دانشمند نسب شناس در کتاب المشجّر الکشاف جلد یک صفحه 134 و کتاب تفسیر القمی جلد یک صفحه 17 و آیة الله العظمی خویی در کتاب معجم رجال الحدیث جلد 9 صفحه 239 از این شخصیت بزرگوار یاد می کنند .

 

 

امام فخر رازی در کتاب الشجره المبارکه صفحه 109 فرزندان امامزاده عباس را حسن ، زید و جعفر مکنی به ابومحمد معرفی میکند . همچنانکه در کتیبه صندوقی که در داخل ضریح بر روی مزار این چهار امامزاده قرار دارد نوشته شده است : درکنار امامزاده عبّاس (ع) حسن و زید و محمد مدفون میباشند . منبع: کتاب تاریخ تشیّع و مزارات شهرستان ساری بقلم دکتر محمد مهدی فقیه بحرالعلوم.

 

دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *