اصطلاحات و مفاهيم تخصصي در حوزه خدمات گردشگری
شركتهاي حملونقل مسافر:
اين مراكز مسووليت حملونقل مسافران از مبدا به مقصد و بالعكس را بر عهده داشته و به چهارصورت عمده هوايي (ايرلاينها)، زميني (خودروهاي گردشگري)، ريلي (راهآهن) و دريايي (كشتي) وجود دارند.
آژانس كارگزار:
موسسهاي كه مسووليت ارائه سرويسهاي لازم در مقصد از قبيل رزرو هتل، ترانسفر فرودگاهي، ارائه گشتهاي محلي، به كارگيري راهنمايان محلي تور و… را عهدهدار است و معمولا توسط تور اپراتورها انتخاب ميشود.
تور اپراتور:
علاوه بر موسسات فوق، امروزه ميتوان از تور اپراتورها نيز به عنوان يكي از مراكز اصلي و تاثيرگذار در صنعت گردشگري نام برد. اين موسسات مسووليت هماهنگكردن اجزا تشكيلدهنده تور را به عهده دارند. تور اپراتور را ميتوان توليدكننده تور ناميد،
زيرا با خريد مواد اوليه (پرواز، هتل و…) كه تاريخ مصرف مشخصي دارند، اقدام به توليد تور كند. تور اپراتورها پس از عقد قرارداد با موسسات مورد اشاره در سه بند فوق و توليد پكيجهاي مسافرتي،
خدمات خود را با قيمتهاي رقابتي و به صورت عمده به مراكز فروش خدمات به مسافر در مبدا (آژانسهاي مسافرتي كه پيش از اين معرفي شد) ارائه ميكنند.
هتلها و مراكز اقامتي:
هتلها و مراكز اقامتي يكي از اركان اصلي تور محسوب ميشوند و معمولا اختلاف در درجه و تعداد ستارههاي هتل منجر به اختلاف قيمت در تور ميشود
و ليكن در تورهاي خارجي به واسطه قوانين و مقررات كشورهاي مقصد ممكن است كه هتلها نتوانند يا نخواهند كه مستقيما با برگزاركنندگان تور در كشورهاي ديگر كه قصد اعزام گردشگر به هتلشان را دارند،
قرارداد منعقد كنند، لذا در اين حالت آژانسهاي كارگزار مستقر در مقصد اين وظيفه را به عهده خواهند گرفت.
انواع آژانسها يا دفاتر خدمات مسافرتي موجود در ايران به استناد بندهاي الف، ب و پ ماده يك آييننامه نظارت بر تاسيس و فعاليت دفترهاي خدمات مسافرتي، سياحتي، جهانگردي و زيارتي موضوع
تصويبنامه شماره 14404/ت 23203ها مورخ 5/4/1380 هيات وزيران، آژانسهاي مسافرتي به سه دسته زير تقسيم ميشوند:
الف) آژانسهاي مورد اشاره در بند الف ماده يك آييننامه فوقالذكر كه تحت نظارت مستقيم سازمان هواپيمايي كشوري هستند و وظيفه اصلي آنها فروش بليت خطوط مختلف هوايي داخلي و خارجي است. اينگونه دفاتر نه تنها به هيچ عنوان حق برگزاري تور را ندارند بلكه حق فروش تورهاي
ساير دفاتر برگزاركننده را نيز ندارند چرا كه اساس مجاز به عقد قرارداد تور با مسافر نيستند. ضمنا اين نوع از آژانسهاي مسافرتي با رعايت آييننامهها و ضوابط مربوطه ميتوانند به عضويت ياتا (IATA) درآيند كه به اينگونه دفاتر اصطلاحا آژانسهاي دارنده مجوز بند الف گفته ميشود.
ب) آژانسهاي مورد اشاره در بند ب ماده يك آييننامه فوقالذكر كه تحت نظارت مستقيم سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري هستند و وظيفه اصلي آنها برگزاري انواع تورهاي داخلي و خارجي، رزرو هتل، اخذ ويزا و ساير فعاليتهاي مرتبط با صنعت گردشگري است. اينگونه دفاتر
حق برگزاري تور در مسير عربستان (حج)، سوريه و عراق را ندارند كه به اينگونه دفاتر اصطلاحا آژانسهاي دارنده مجوز بند ب گفته ميشود.
پ) آژانسهاي مورد اشاره در بند پ ماده يك آييننامه فوقالذكر كه تحت نظارت مستقيم سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري هستند و وظيفه اصلي آنها برگزاري انواع تورهاي داخلي و خارجي، رزرو هتل، اخذ ويزا و ساير فعاليتهاي مرتبط با صنعت گردشگري است. اينگونه دفاتر
حق برگزاري تور در مسيرهاي غير زيارتي را ندارند كه به اينگونه دفاتر اصطلاحا آژانسهاي دارنده مجوز بند پ گفته ميشود. نكته مهم اينكه آژانسهاي مسافرتي موجود در كشور ميتوانند هر يك از مجوزهاي مذكور را به طور مجزا و يا تركيبي از دو يا هر سه مجوز داشته باشند. در آن صورت
آژانس مربوطه به طور همزمان تحت نظارت مستقيم تمامي سازمانهايي قرار خواهد داشت كه مجوزهاي خود را از آنها دريافت كرده است.
اصطلاحات مربوط به سن مسافر
بزرگسال adult: به افراد بيش از 12 سال اطلاق ميشود و با علامت اختصاري ADL نشان داده ميشود.
اطفال 6- 2 سال child: كودكاني هستند كه معمولا در هتلها به آنها تخت اختصاص نمييابد و با علامت اختصاري 2-6 CHD نشان داده ميشود.
اطفال 12-6 سال child: كودكاني هستند كه معمولا در هتلها به آنها تخت از نوع سفري اختصاص مييابد و با علامت اختصاري 6-12 CHD نشان داده ميشود.
نوزاد Infant: به كودكان زير دو سال اطلاق ميشود كه معمولا در هتلها به آنها تخت اختصاص نمييابد و با علامت اختصاري INF نشان داده ميشود.
اصطلاحات به كار رفته هنگام نرخگذاري تور يا بسته سفر:
به مجموعه امكانات و سرويسهايي اطلاق ميشود كه در تور گردآمده و به صورت بسته مسافرتي به مسافران ارائه ميشود.
اين امكانات و سرويسها ممكن است شامل بليت هواپيما، اتوبوس يا قطار،اقامت در هتل به تعداد شبهاي مورد نظر، حملونقل از فرودگاه مقصد به هتل و بالعكس، گشتهاي محلي، راهنما، بيمه و … باشد.
قيمت SGL؛ (Single room): قيمت به ازاي يك بزرگسال در اتاق يكنفره
قيمت DBL؛ (Double room): قيمت به ازاي هر نفر بزرگسال در اتاق دونفره كه به هر نفر يك تخت استاندارد تعلق ميگيرد.
قيمت 6-2 CHD؛CHildren: قيمت به ازاي هر كودك 6-2سال مشروط به اقامت در اتاق والدين بدون حق استفاده از تخت مجزا.
قيمت 12-6 CHD: قيمت به ازاي هر كودك 6 تا 12 سال مشروط به اقامت در اتاق والدين با حق استفاده از تخت مجزا، تخت سفري (Extra bed) اين اطفال بنا به درخواست والدين خود ميتوانند
بدون استفاده از تخت سفري در اتاق والدين خود اقامت كنند مشروط بر اينكه مغاير با مقررات هتل نباشد.
قيمت TPL؛ Triple room: قيمت به ازاي هر نفر بزرگسال در اتاق سهنفره كه به هر نفر يك تخت استاندارد تعلق ميگيرد.
قيمت ( Infant)INF: قيمت به ازاي هر كودك زير 2 سال )نوزاد ( مشروط به اقامت در اتاق والدين و بدون حق استفاده از تخت مجزا (No bed) معمولا در محاسبه نرخ تور، بابت اقامت نوزاد در هتل مبلغي دريافت نميشود.
اصطلاحات مربوط به سرويسهاي قابل ارائه در مقصد
(Airport Transfer)؛ ترانسفر فرودگاهي: حملونقل مسافر از فرودگاه به هتل و بالعكسCity Tour؛ گشت شهري: يك گشت تمام روز و يا نيمروز به منظور بازديد از نقاط ديدني و يا استفاده از امكانات تفريحي شهر مقصد است.
در بعضي از پكيجهاي تور اين نوع گشت جزيي از تور بوده و هزينه آن در محاسبات قيمت پكيج لحاظ شده است.
Tour Guide؛ راهنماي تور: راهنماي تور و تورليدر است كه با داشتن اطلاعات كافي از مقصد مسووليت برگزاري گشتها، حلوفصل مشكلات مسافران در مقصد را به عهده دارد.
وجود راهنماي تور از ضروريات هر تور بوده و بايد مسافران قبل از رسيدن به مقصد از مشخصات راهنما و نحوه دسترسي به آن اطلاع داشته باشند.
OPTIONAL TOURS؛ گشتهاي انتخابي: به آن دسته از گشتهايي اطلاق ميشود كه هزينه آن در پكيج تور لحاظ نشده و مسافران ميتوانند در صورت تمايل به استفاده از آنها پس از مشورت با تور ليدر خود نسبت به خريد اقدام كنند.
بديهي است اين گونه گشتها معمولا توسط آژانس كارگزار مستقر در مقصد برگزار ميشود.
DOMESTIC FLIGHT، پرواز داخلي: پروازهاي داخلي هستند كه در مسير دو شهر از كشور مقصد صورت ميگيرد و در مواردي كاربرد دارد كه پكيج تور شامل بازديد از دو شهر با مسافتي طولاني است. در اين صورت بليت پرواز داخلي توسط برگزار كننده از قبل تهيه ميشود.
فصول كاري گردشگري
بخش گردشگري مانند برخي مشاغل علاوه بر فصول متداول سال، فصول كاري نيز دارد. اين فصول نامهايي خاص داشته و هر كدام موقعيتي را براي دستاندركاران اين حوزه ايجاد ميكنند.
HIGH SEASON؛ فصل شلوغي،LOW SEASON؛ فصل خلوتي:
در اين دو واژه فصل به معناي فصلهاي سال يعني سه ماه نيست و در كشورهاي مختلف هم متفاوت است.
به عنوان مثال تعطيلات 22 بهمن و يا نوروز فصل شلوغي گردشگري ايران است. در صورتي كه چند روزي بيشتر به طول نميانجامد از طرفي معمولا اين فصول براي مقاصد گوناگون متفاوت حتي متضاد است.
به عنوان نمونه در بازار ايران، رفتن به تركيه در زمستان، LOW SEASON است حال آن كه در همين زمان رفتن به كشورهاي امارات متحده عربي HIGH SEASON است.
در فصول خلوتي (LOW SEASON) موسسات مرتبط با گردشگري به خاطر گذار از اين فصل و جلوگيري از لطمات ناشي از ركود بازار معمولا امتيازاتي را به مسافران ارائه ميدهند كه بخشي از آنها عبارتند از: بعضي از هتلها با علم به اين كه تخت اضافي بچهها نرخ مشخصي دارد،
با اين وجود به لحاظ ارائه خدمات مطلوب و تبليغات براي فصول شلوغ از دريافت وجه اضافي جهت تخت بچههاي زير 12 سال صرفنظر كرده و يا تخفيفات بسيار زيادي را به ميهمان ميدهند.
خطوط مسافرتي هوايي، زميني، ريلي هتلها و آژانسها به دلخواه خود نرخهايي نازلتر از نرخهاي معمولي براي مسافران قائل شده واين تخفيف به موقعيت، فصل كار، ميل و اراده آنان بستگي دارد.
تخفيف براي مسافران گروهي به خصوص براي گروههايي كه سعي كنند در فصلهاي خلوتي براي خطوط مسافرتي هوايي، زميني و ريلي، هتل و آژانسهاي مسافرتي جمعي يا توريستي جلب كنند.
در هتلها و به خصوص هتلهاي كنار دريا، مساله تخفيف از اهميت خاصي برخوردار است، زيرا در فصل خلوتي هتلهاي كنار، شايد اين بهترين ابزار جهت جذب بخشي از ميهمانان باشد
انواع هتل ها
متلMotel: مثل تلفیقی است از دو واژه Motel و Hotelواساساً ماهیت بین راهی داشته و معمولا خارج از شهرها قرار دارد.
در تعریف متل می توان گفت که هتلی است که در آن مسافران می توانند با خودروی شخصی وارد شده و حتی خودرو را مقابل درب اتاق خود پارک نمایند یکی از مشخصه های اصلی متل ها عدم وجود لابی در آنهاست چرا که میهمانان به مجرد وارد شدن به متل بدون نیاز به پیاده شدن کلید اتاق خود را از رسپشن دریافت نموده و مستقیما به سمت اتاق خود رانندگی می نمایند.
هتل پانسیون Hotel pension: در شهر واقع شده و تعدادی اتاق ،سالن غذا خوری – به اندازه ای که بتواند غذای ساکنان اتاقها را تامین نماید- کتابخانه و سالن مطالعه و اتاق تلویزیون در آن پیش بینی و آماده شده است . پانسیون معمولا اتاق را به صورت ماهانه و یا سالانه اجاره داده و مشتریان دیگری را از خارج هتل برای صرف غذا نمی پذیرد. بر همین اساس معمولا سالن غذا خوری پانسیون فقط به اندازه احتیاج اتاق ها در نظر گرفته می شود . در پانسیون ها مقررات خاصی وجود دارد و مسافران می بایست در ساعات معینی برای صرف صبحانه ،نهار و شام سر میز حاضر شوند و تا ساعات مشخصی نیز درب ورودی پانسیون باز است.
ریزورت هتل Resort Hotel : به هتل هایی اطلاق می شود که معمولا نزدیک چشمه های مواد معدنی و یا ساحل قرار دارند. (هتل های مخصوص استراحت)
هتل آپارتمان Apartment Hotel: هتل مکانی است برای اقامت تا در آن از مسافر پذیرایی شود . حال اگر امکان پذیرایی در هتل کاهش یابد، هتل آپارتمان شکل می گیرد. در هتل آپارتمان وسایل آشپزی وجود دارد و نیازی به رستوران احساس نمی شود. اقامت در هتل آپارتمان بسیار شبیه به اجاره آپارتمان است با این تفاوت که قرارداد اجاره ای وجود ندارد و مسافر هروقت بخواهد می تواند با هتل تسویه حساب نموده و آنجا را ترک نماید. بر خلاف هتل ها که دارای شرایط سختی هستند هتل آپارتمانها دارای انعطاف پذیری بالائی بوده و انواع بسیار متفاوتی دارند. معمولا شبیه هتل ها ساخته می شوند و دارای تعداد زیادی آپارتمان می باشند. دوره اقامت در آنها بسیار متفاوت بوده و از چند روز تا چند ماه متغیر است . معمولا قیمت آنها از هتل های هم ردیف پایین تر است مسافرینی که در آن اقامت می گزینند آنرا به مثابه خانه خود انگاشته که موقتا از محل اصلی زندگی آنها به دور است. بنابراین هرآنچه که در خانه فراهم است ممکن است در هتل آپارتمان نیز فراهم باشد. انواع هتل ها بر حسب ستاره
هتل های 2ستاره : تمیزی و راحتی و دکوراسیون منظم و هماهنگ از الزامات این هتل ها می باشد . ارائه رتبه دو ستاره مستلزم داشتن بعضی و نه همه موارد زیر می باشد: خانه داری بسیار خوب، دکوراسیون جذاب و وجود تلویزیون رنگی در تمام اتاقها ، مبلمان با کیفیت ، دارای رستوران با قابلیت ارایه سرویس در هر وعده غذایی، استخر شنا،خدمات رسانی به اتاق ها، ورودی هتل با ظرفیت مناسب، تخت هایی با اندازه معمولی و بزرگتر، سرویس حمام خوب وزیبا ، قفسه های کافی، امکانات تفریحی، حوله و صابون با کیفیت بالا ، پرسنل آموزش دیده و لاندری و روم سرویس.
هتل های 3ستاره: در هتل سه ستاره خدمات به طور کامل ارایه می گردد و به طور شایسته مدیریت می شود، این هتل ها دارای چشم انداز زیبا و امکانات گسترده اند. ارائه رتبه سه ستاره مستلزم داشتن بعضی و نه همه موارد زیر می باشد: نظافت و خانه داری و نگهداری عالی، هال ورودی بزرگ با طراحی جذاب، فضای پذیرش فعال 24 ساعته، اتاق های بزرگ و راحت، بدون سرو صدا با نور کافی و فضای نشیمن با دکوراسیون جذاب و گاهی نقاشی روی دیوار،مبلمان با کیفیت بالا ، سیستم مرکزی تهویه هوا و سیستم حرارتی ، اتاق های مفروش شده با کیفیت بالا و دارای تشک های عالی ، ترموستات کنترل درجه دما ، سرویس حمام زیبا که بعضی از آنها دارای وسایل آرایشی ، صابون و حوله با کیفیت عالی است ، دارای سوئیت اتاق لوکس، محدوده زمانی سرویس دهی اتاق ها گسترده می باشد. وجود دو دستگاه تلفن در اتاق یکی کنار تخت و دیگری در حمام یا روی میز ، استخر شنا در محوطه ساختمان یا نزدیک آن، خدمات بیدار کردن، وجود بیش از یک رستوران با غذای عالی ، امکانات تفریحی برای میهمان از قبیل سونا، گلف و … ارایه خدمات ویژه از قبیل اتاق ملاقات، پارک اتومبیل توسط مستخدم.
هتل های 4 ستاره: این هتل ها نه تنها باید کلیه خدمات لازم را ارائه دهند بلکه باید از خود هویتی داشته باشند. تامین راحتی و آسودگی میهمانان هدف اصلی کارکنان می باشد ، آنها آموزش دیده ، کارآمد و آگاه و مودب می باشند این نوع هتل ها دارای امکانات متنوعی هستند. ارائه رتبه چهار ستاره مستلزم داشتن بعضی و نه همه موارد زیر می باشد: خانه داری و نگهداری فوق العاده از هتل، اتاق و فضای سبز، طراحی ساختمان بصورت خاص و جالب ، هال ورودی لوکس، مبلمان بسیار خوب، فضاهای عمومی ، آثار هنری کیفیت بالای فرش و گل و تازه، چشم انداز محیط طبیعی و فوق العاده ، فضای مناسب و دکوراسیون جذاب برای پذیرش، رزرواسیون بسیار سریع و کارآمد، کارکنان متعهد با یونیفرم، وجود دربان، مدیریت متخصص، تجهیزات عالی رستوران و غذاهای متنوع، خدمات رسانی عالی به اتاق ها، وجود اتاق های بزرگ با نور کافی و مبل مناسب و زیبا ، دارای تلویزیون و دکوراسیون عالی و تزئین شده با کارهای هنری ، دو تلفن یکی در کنار تخت و دیگری روی میز ، دارای تشک راحت و پتوی اضافه و تخت های بزرگ و معمولی، سرویس دهی بصورت دو مرتبه در روز به اتاق ها، حمام بسیار تمیز با صابون و وسایل آرایش و حوله ، جعبه کمک های اولیه ، آیینه مناسب جهت اصلاح و آرایش، سیستم خشک کن دست، در اختیار قرار دادن لباس های راحت به میهمانان ، سیستم روشنایی هوشمند در حمام و اتاق خواب و سایر امکانات مثل حمل و نقل ، روزنامه رایگان و …
هتل های 5 ستاره : این نوع هتل ها در ردیف اول قرار دارند. قوانین و استاندارد مربوط به هتل پنج ستاره و کیفیت آن همواره باید ثابت نگه داشته بشود. ارائه رتبه پنج ستاره مستلزم داشتن بعضی و نه همه موارد زیر می باشد: معماری و دکوراسیون زیبا و منحصر به فرد، نگه داری و خانه داری منحصر به فرد و مستمر، دارای بیش از 100 اتاق، هال ورودی، اتاق مهمان ، فضای عمومی تزئین شده با کارهای هنری، مفروش شده با کیفیت بالا، لابی بسیار زیبا ، دفتر پذیرش بسیار منظم در فضای کافی و آرام، دارای نگهبان و سرویس 24 ساعته، پرسنل آموزش دیده و متعهد، تزئین اتاقها با استفاده از اشیاء عتیقه، دارای 3 نلفن(کنار تخت ، روی میز و داخل حمام)، تمیز کردن اتاق بصورت دو مرتبه در روز، سرویس حمام زیبا و مدرن، دارای رستوران عالی و غذاهای متنوع و سرویس غذا دهی ، امکانات رستوران جذاب ، سرویس حمل و نقل،مغازه و فروشگاه پوشاک، یخچال در داخل اتاق ها با انواع نوشیدنی ها. کارکنان در هتل پنج ستاره: بسیار مرتب و یونیفرم پوشیده با لباسهای شیک، مودب و آگاه و کارآمد و روابط عمومی خوب ، نسبت به رفع نیازهای مهمان متعهد هستند و بسیار عالی سرویس می دهند. دارای مدیر حرفه ای ومتخصص ، سازگاری و هماهنگی سرویس ها، تداوم نگهداری و خانه داری بی عیب و نقص اجزاء اصلی و اساسی برای حفظ درجه 5ستاره می باشند. نکته مهم : نکته مهم درباره ستاره هتل ها و هتل آپارتمان ها اینست که « هتل ها را از یک تا 5 ستاره طبقه بندی می نمایند در حالی که مهمانپذیرها ، مهمانسراها و هتل آپارتمان ها را از یک تا 3ستاره طبقه بندی می نمایند. به تعبیری دیگر هتل آپارتمان 3ستاره با هتل 5ستاره برابری می کند و این دو نوع از مراکز اقامتی از نظر کیفیت و خدمات دهی در گروه خ انواع تخت در هتل انواع تخت های موجود در اتاق های هتل در جدول “انواع تخت” آورده شده است لیکن در اینجا لازم است مسافرین با تخت اضافه و تخت بچه بیشتر آشنا گردند.
اکستر ابدExtra Bed- تختخواب تاشو: چون تعداد افراد بعضی از خانواده ها زیاد و بیش از تعداد تختخوابهای اتاق است ، ناچار استفاده از تخت اضافی ناگزیر خواهد بود .
تختخوابهای اضافی را اکسترابد می نامند. این تختها در طبقات هتل وجود دارد و براساس فرمی که رسپشن به خانه داری می دهد، در اختیار اتاقها گذاشته می شود.
این تختها از نوع تاشو می باشند و علت این که بایستی طی صدور فرمی تحویل شود این است که بابت تخت اضافی ، وجه اضافی از مسافر دریافت می شود که به حساب اتاق منظور می گردد.
از این فرم نسخه ای نیز به کشیر (صندوق) می رود تا وجه تخت اضافی به حساب اتاق نوشته شود.
تختخواب بچه : مسافرینی که بچه همراه می آورند،معمولاً نیاز به تخت بچه دارند،زیرا تختخوابهای مسافرین برای بچه مناسب نیست و احتمال دارد بچه از روی تختهای معمولی و مخصوص بزرگسالان به زمین بیافتد.
این نوع تختها هم طی فرمی که قبلاً اشاره شد به اتاق، اضافه میشود و وجه اضافی نیز به حساب منظور میگردد. تختخواب بچه ، رو تشکی مشمع نیز دارد که مانع از رسیدن رطوبت از بچه به تشک میشود.
تخت سالن پذیرایی- کاناپه قابل تبدیل به تخت Bed- parlor
کاناپه تبدیل به تخت Bed- Studio=Convertible Sofa
کاناپه تبدیل به تختخواب Convertible Couch
مبل تختخوابشو Sleeping Couch
تخت دیواری Folding –up bed تخت تاشو Roll-A-Way-Bed
یک تخت یکنفره Singl
دو تخت جدای تکنفره Twin
یک تخت دو نفره Double
یک تخت دو نفره و دو تخت تکنفره Twin Double
تخت دو نفره بزرگ Queen Size
تخت بزرگ King Size
تخت دوبل دوبله Double – Double Bed
تخت با تشک آبی Water Bed
تخت دو طبقه Bunk Beds ودشان بهترین هستند.»
انواع سرویس در هتل ها
:(Only Room)O.R یعنی اتاق جهت اقامت بدون هیچگونه وعده غذائی European plan
(Bed & Breakfast)B.B:یعنی اتاق جهت اقامت همراه با یک وعده صبحانه در روز
American plan :(Half Board)H.B یعنی اتاق جهت اقامت همراه با یک وعده صبحانه و یک وعده ناهار یا شام. مثلاً سرویسH.B در دبی معمولاً به یک وعده صبحانه و یک وعده ناهار اطلاق گردیدهدر حالی که همان سرویس در ترکیه (منطقه آنتالیا و منطقه دریای اژه) به یک وعده صبحانه و یک وعده شام اطلاق می گردد. Modified American plan :(Full Board)F.B یعنی اتاق جهت اقامت همراه با یک وعده صبحانه ، یک وعده ناهار و یک وعده شام. مثلاًدر بعضی از هتل ها این سرویس بصورت سرویس Full board plus یعنی اتاق جهت اقامت همراه با یک وعده صبحانه ، یک وعده ناهار ، یک وعده شام و نوشیدنی ها هنگام صرف ناهار و شام ارائه می گردد.
Full American plan :(All InclUsive)ALL یعنی اتاق جهت اقامت همراه با تمام وعده های غذائی شامل صبحانه، ناهار ، عصرانه و شام و نوشیدنی های رایگان. این سرویس معمولاً در هتل های واقع شده در شهرهای ساحلی ارائه می گردد و بسته به نوع نوشیدنی ارائه شده مثلاً تولید داخل یا خارج کشور و اینکه در چه ساعاتی از شبانه روز ارائه می گردد دارای واژه های متفاوتی است نظیر Ultra All Inclusive و Maximum All Inclusive: در بعضی از هتل هائی که چنین سرویسی ارائه می گردد استفاده رایگان از ورزشهای آبی از قبیل جت اسکی ، اسکی روی آب ، غواصی ، ماساژ و … برای یکبار در طول اقامت جزئی از سرویس می باشد.
اصطلاحات مرتبط با حمل و نقل هوائی چارتر Charter:
واژه چارتر به معنی اجاره هواپیما و یا صندلی و در بعضی موارد اجاره کامل هتل و یا بخشی از اتاقهای آن اطلاق می گردد.
چارتر دهنده: به شرکت های هواپیمائی و صاحبان هتل ها اطلاق می شود که تمام یا بخشی از صندلی ها / اتاق های خود را به اشخاص واجد شرایط اجاره می دهند.
چارتر کننده: معمولاً چارتر کننده ها ؛ تور اپراتورها ، آژانس ها و موسسات گردشگری داخلی و خارجی می باشند که جهت تهیه و تولید پکیج های مسافرتی با قیمت های مناسب به اجاره صندلی/ اتاق اقدام می نمایند.
پرواز برنامه ای (Schedule Flight):
یعنی پروازهائی که توسط ایرلاین برنامه ریزی گردیده و برای دوره های طولانی مدت دارای اعتبار می باشد بدیهی است این نوع از پروازها ممکن است در طول زمان و با توجه به شرایط بازار و فصول مختلف کاری Low season و High season و سایر عوامل تاثیر گذار دستخوش تغییراتی گردد.
در این نوع پروازها ریسک ناشی از پر یا خالی بودن پروازها متوجه ایرلاین می باشد.
پرواز چارتری (Charter Flight):
یعنی پروازهائی که بنا به سفارش چارتر کننده در بعضی از مسیرها برقرار می گردد و ممکن است برای یک مقطع بسیار کوتاه زمانی برنامه ریزی شده باشد مثل ایام نوروز و یا برای مقاطع طولانی تر مثل تابستان.
در بعضی از مسیرهای پروازی مثل دبی و استانبول به واسطه وجود تقاضا ، پروازهای چارتری بطور سالیانه نیز وجود دارد .
یکی از مشخصه های اصلی اینگونه پروازها ریسک ناشی از پر یا خالی بودن پرواز است که مستقیماً متوجه چاتر کننده بوده و در هر شرایطی چارتر دهنده هزینه کامل را دریافت خواهد کرد به همین دلیل است که معمولاً چنین پروازهائی غیرقابل کنسل کردن و تغییر تاریخ می باشد.
نباید فراموش کرد که به هر حال مسئولیت حمل ونقل داخلی و بین المللی اشخاص و لوازم شخصی و یا کالا به استناد کنوانسیون 12 اکتبر 1929 ورشو و پروتکل 28 سپتامبر 1955 لاهه و کنوانسیون 18 سپتامبر 1961 گوادالاخارا و پروتکل هشتم مارس 1971 گواتمالا به عهده ایرلاین بوده و در این خصوص چارتر کننده هیچگونه مسئولیتی نخواهد داشت.
بنابراین مسئولیت بروز مواردی چون تاخیر در پرواز ، گم شدن بار مسافر ، لغو پرواز ، بروز حوادث غیرمترقبه برای مسافرین و هواپیما و … به عهده ایرلاین بوده و چارتر کننده پاسخگو نخواهد بود.