By مرضیه فلاح زاده دارالحکومه یزد
از این بنا با عنوان های « نارنج قلعه » « دیوانخانه » و « ارگ قلعه » نام برده اند. طبق آخرین نقل در تاریخ ساختن این قلعه در عهد امیرتیمور گورکانی و در سال 799ق. به پایان رسیده است.
در زمان حکومت امیرچقماق در سال 831 ق در این قلعه « دیوان خانه » و « دارالقرآن » ایجاد شد و در طی قرون متمادی تصّرفات و مرّمت هایی نیز در این بنا صورت گرفت.
ساختمان این بنا دارای حیاطی نسبتًا وسیع و بناهای متعّددی است که پیرامون آن قرار گرفته اند. هشتی بنا دارای کلاه فرنگی بادگیر حوضی در میان خرندوباغچه هایی در اطراف آن و اتاق هایی در اطراف با اختلاف سه پله از سطح زمین نیم طبقه ودرهای چوبی هلالی با شیشه های رنگی است و سقف آن نیز دارای اندود سیم گل و کاربندی گچ است.
کف حیاط این خانه باخشت سنگ فرش شده است .مسجدی نیز در کنار آن وجود دارد که درب آن در داخل حیاط دارالحومه باز می شود . اتقها اندود گچ دارد و در حیاط کوچک آن سقف بلندی وجود دارد و گچ بری کمی هم دارد و درهای با شیشه های رنگی وزیباست .
هم اکنون سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان یزد در قسمتی از این مکان توسعه یافته در دور قاجار مستقر است.
منبع :رسانه مجازی نگاه