اثر فرهنگی – تاریخی «قنات رهن» واقع در شهرستان گناباد، بخش مرکزی دهستان حومه، از دشت زبید و دشت دروجین تا روستای رهن به طول 25 کیلومتر می باشد که به شماره 31875 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مشخصات قنات روستای رهن
قنات رهن یکی از قنات های فعال شهرستان گناباد است و هم اکنون 25 لیتر در ثانیه آب دارد و بیش از 350 نفر مالک در آن سهم دارند.
قنات رهن با طول تقریبی 24 کیلومتر دارای یک رشته اصلی به طول حدود 8 کیلومتر و دو شاخه فرعی به طول های 7 و 9 کیلومتر است.
دو شاخه فرعی قنات به نام های زیبد و روچی و عمق مادر چاه شاخه زیبد قنات 265 متر و مادر چاه شاخه روچی 282 متر است که البته چند حلقه چاه پایانی قنات در این شاخه براثر سیل تخریب و مفقود شده و با توجه به شیب توپوگرافی زمین و وضعیت عمق سایر میله چاه‌های این شاخه به نظر می رسد عمق آخرین چاه قنات حدود 300 متر باشد.
از این قنات عمیق که هم اکنون در حال بهسازی و مرمت و توسعه است در هر ساعت تنها 4 دلو خاک به بیرون منتقل می‌شود و عمیق بودن چاه ها باعث طولانی شدن زمان رفت و برگشت دلوهای خاک به بیرون از قنات می‌شود .
بررسی ضرورت و چگونگی انجام کارهای مرمتی در مهر ماه 94 توسط دکتر تفتی استاد و موسس دانشکده قنات یزد صورت گرفته که شامل یافتن راهکار های عملی و تاثیرگذار برای نجات قنات از بحران بی آبی و چگونگی توسعه بخش های آبده قنات بود.
رهن،قدمتی 2 هزار ساله دارد
رئیس شورای اسلامی روستای رهن نیز به خراسان رضوی گفت: قنات رهن یکی از قنات های بزرگ و تاریخی و با قدمتی دو هزار ساله با 24 کیلومتر طول و بیش از 300 متر عمق مادر چاه و 295 حلقه چاه که از دو رشته تشکیل شده (رشته روچی و زیبد) یکی دارای آب سرد و دیگری آب گرم و طول آن در مجموع ۲۴ کیلومتر است.
محمود یوسفی افزود: طی آزمایش هایی که روی آب قنات رهن انجام شده ،آبی در حد استاندارد های آب آشامیدنی با کیفیتی بسیار عالی و قابلیت هدایت الکتریکی در حدود 700 میکرو پرس بر سانتی متر است و این یعنی درست یک پله بالاتر از آب های معدنی است که مزیت دیگر این قنات است.
وی افزود :سابقه حفر قنات در روستای رهن گناباد حداقل به 20 قرن قبل برمی‌گردد و این قنات هم از قنات‌هایی است که در پهنه وسیع دشت گناباد گسترده شده و از دامنه ارتفاعات حاشیه دشت تا محل روستا امتداد دارد. از ویژگی‌های تقریباً انحصاری قنات های واقع در پهن‌دشت گناباد، عمیق بودن آن‌هاست، زیرا در این منطقه سطح آب زیرزمینی پایین‌تر از 200 متر و در نقاطی به مرز 300 مترمی رسد و این مسئله از عجایب کار حفاری این قنات‌هاست.
منبع: www.rahn20.mihanblog.com
دیدگاهتان را بنویسید