By مرضیه فلاح زاده مسجد خان مروی – تهران
مسجد و مدرسهی خان مروی از اماکن مذهبی و تاریخی منطقه ١٢ شهر تهران است. مسجد و مدرسه خان مروی را حاج محمدحسین خان ملقب به فخرالدوله ملقب به فخرالدوله والی مرو در زمان سلطنت فتحعلی شاه بنا کردم به همین دلیل این مدرسه را خان مروی نامیدهاند
.
این مدرسه به نام فخریه نیز مشهور است. این مجموعه شامل مسجد با صحن بزرگ، حجرهها و طاقنماهای اطراف صحن است. در سمت شمال صحن، ایوان بزرگ و مدرسه قرار دارد. بنا دارای تزئینات کاشیکاری و کتیبههایی حاوی اشعال عالمانه است.
نام فتحعلی شاه و فخرالدوله در این کتیبه آمده است. تاریخ بنا در کتیبه، سال ١٢٣١ هجری قمری را نشان میدهد. فخرالدوله حاکم مرو در سال ١٢٤٠ هجری قمری در تهران مدرسهای ساخت و برای اداره آن موقوفات بسیاری را وقف کرد و چون به خان مروی معروف بود این مدرسه نیز به مدرسه مروی شهرت یافت.
فخرالدوله کتابخانهای برای مدرسه فراهم آورده که هماکنون نیز پابرجاست و بیش از ٢ هزار جلد کتاب خطی دارد. در میان کتابهای کتابخانه مدرسه خان مروی نسخههای نفیس و نادر بسیار از جمله نسخهای از خمسه نظامی که مجالسی از نقاشی اثر قلم استاد کمالادین بهزاد وجود دارد و از نفاسیل جهان به شمار میرود. گفتنی است؛ برای بازدید از مسجد و مدرسه خان مروی میتوانید به خیابان ناصر خسرو کوچه مروی مراجعه کنید.