مسجد-مدرسه ملک زوزن
یکی از بناهای رفیع و تاریخی خواف که در بستر وسیع دشت زوزن با قامتی استوار قد برافراشته و سپر باد و باران قرار گرفته است مسجد- مدرسه ملک زوزن می باشد .
این بنا در 66 کیلومتری جنوب غربی خواف واقع است. مسجد زوزن تنها بنای آجری بر جای مانده از بقایای شهر تاریخی زوزن و یادمانی ارزشمند از شکوه و عظمت این منطقه است. نام بنا برگرفته از ملک معظم ابوبکر بن علی زوزنی ، بزرگترین حکمران این خطه است و دومین مسجد تاریخ دار دوره خوارزمشاهیان است که به استناد کتیبه موجود در سال 615 ه.ق و یک سال پس از آن در حال ساختمان بوده است. آنچه از معماری بنا باقی مانده دو ایوان کوچک و بزرگ مقابل هم در اضلاع شرقی غربی است که هسته بنای عظیمی بوده که به عنوان مسجد-مدرسه بنیان گردیده و به دلیل حملات سپاهیان مغول در 617 ه.ق کار بنای آن نیمه تمام رها شده است.
نمای ایوان شرقی دارای کتیبه خط کوفی و تزیینات آجر کاری با تلفیقی از کاشی فیرزه ای رنگ مزین به نقوش هندسی و دو ستون نمای تزیینی است. نمای ایوان غربی نیز آراسته به محرابی ساده و عناصر تزیینی ارزشمند نظیر آجر کاری و تلفیق آن با کاشی کاری ، کتیبه های خط کوفی و نسخ، نقوش هندسیو گیاهی است.
قامت استوار این بنا در دو ایوان رو در رو و با فاصله 45 متر از یکدگر واقع شده است سقف این ایوانها دستخوش حوادث طبیعی گردیده و دیواره های بجا مانده از آن حدود 20 متر ارتفاع دارد.
عظمت و شکوه مسجد زوزن نه در این دشت خشک ، بلکه در سطح استان خراسان بی نظیر است. به حق هم در عظمت و قدمت این بنا و نوع معماری آن جذبه ای است که هر بیننده و اهل پژوهش و تحقیقی را به خود فرا خوانده ، تا بر پیکره پیر حوادث دیده اش نظاره کنند و بر هنر و ذوق و سلیقه سازندگانش آفرین گویند.
دیدگاهتان را بنویسید