By مرضیه فلاح زاده مقبره میرحیدرمهنی
مقبره میرحیدرمهنی یادگاری از دوره صفویه است كه در دولت آباد اسفندقه جیرفت در استان كرمان قرار گرفته . نقشه گنبد آن از داخل چهارضلعی و در مراحل بعد به هشت طاقنما تبدیل شده و گنبد مدوری بر روی آن احداث گردیده است.
این بنای منحصر به فرد در واقع آرامگاه میرحیدر مهنی و اعقاب اوست که در این محل دفن شده اند . اندود پشت بام و محدود کردن درگاه های بنا و شعاع پیرامونی و خطوط نسخ و ثلث حک شده بر دیوراها اقداماتی است که در این مرمت انجام شده است.
این بنا از نوع ابنیه آرامگاهی است و گنبد رفیع آن بر روی پلان چهارگوش قرار گرفته است.پلان بنا از خارج هشت ضلعی و رواق هایی دور تا دور آن را در بر گرفته است که ضمن استحکام بخشی به نمای بنا جلوه ای خاص بخشیده است. مصالح این بنا را آجرهای چهار گوش قزاقی تشکیل می دهند و پلان بنا از خارج 8 گوشه و از داخل 4 گوشه است.
نمای بنا را از خارج دو ردیف طاق نما تزئین کرده که ردیف زیرین (هم کف)ایوانچه هایی را پدید آورده است و این ایوانچه ها محل دفن اموات منتسب به میر حیدر مهنی (طایفه ابوسعیدی) است . پلان بنا از داخل 4 گوش است و بر فراز این بنا گنبدی قرار گرفته است و تزئینات هندسی به رنگ قرمز درون طاقچه ها و ایوانچه های داخل مقبره را تزئین کرده است.
شیوه پوشش طاق ها و تزئینات یاد شده به همراه کتیبه های منقور به سنگ قبور و زیر گنبد که متعلق به فرزندان میر حیدر مهنی اند تاریخ ساخت بنا را به دوره صفویه نسبت می دهند.
این بنا دارای چهار ایوان ورودی است که ایوان ها، ازاره داخل بنا و زیر گنبد با نقوش زیبای هندسی شمسه و ستاره تزیین و رنگ آمیزی شده است. درسال 92 و در مرحله نخست بام بنا اندود و بخش هایی از ایوانچه های طبقه فوقانی نیز مرمت شد و در مرحله دوم مرمت بنا از روزهای نخست تیرماه 93 آغاز شده و مرمت نقوش ایوانچه ها و زیر گنبد انجام می شود .
این بنا 25 متر مربع زیربنا دارد که در زیر گنبد آن آرامگاه میرحیدر مهنی از مبلغان مذهب شیعه در عصر صفوی است و علاوه بر مبلغ مذهب شیعه در بلوکات خمسه نیز حکمرانی می کرده است.
این مقبره در سنوات گذشته مورد بی توجهی قرار گرفته و در و دیوار بنای آن به محلی برای نوشتن یادگاری تبدیل شده بود که مرمت آن از درخواست های مردم منطقه بود. این بنا در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
منبع :رسانه مجازی نگاه