یخچال میرفتاح

یخچال میرفتاح از آثار دوره قاجاریه در شهر ملایر است که توسط شخصی به نام میرفتاح ساخته شده است. این بنا به شکل گنبد بوده و از آجر ساخته شده است و در مسیر بلوار ملایر به بروجرد قرار دارد.

ارتفاع بنا از کف تا گنبد ۱۲ متر و از سطح تا منبع ذخیره یخ ۴ متر است. این یخچال دارای دو ورودی می‌باشد. یکی به شکل دهلیز بوده که مخصوص ریزش و تخلیه یخ و دیگری که محل رفت و آمد بوده است، با پلکانی به قسمت انتهایی یخدان و محل برداشت یخ منتهی می‌شود. ضخامت دیوارهای گنبد در قسمت تحتانی ۹۲ سانتی‌متر و در بالا به سه ردیف آجر ۲۰ سانتی‌متری می‌رسد. تنها عامل تزئینی بنا دو ردیف آجرکاری است که به شکل کمربندی و به ضخامت ۲۲۰ سانتی‌متر، داخل بنا را پوشانده است. در قسمت بیرونی و داخلی یخدان دو ردیف خشت به کار رفته است که نقش عایق را داشته و در فصل تابستان مانع از نفوذ گرما و ذوب شدن یخ‌ها می‌شده است. در حال حاضر برخی از قسمت‌های این بنا تخریب شده است.